Czy apelację karną musi sporządzić adwokat?

Jeśli strona jest niezadowolona z rozstrzygnięcia sądu I instancji, który orzekał w sprawie karnej to powinna w terminie 7 dni od ogłoszenia orzeczenia złożyć wniosek o uzasadnienie wyroku na piśmie i jego doręczenie. Wniosek można sporządzić osobiście, ale należy pamiętać, że musi on spełniać określone wymogi formalne m. in.:
- wskazanie czy wniosek dotyczy całości wyroku czy też niektórych czynów, bądź też jedynie rozstrzygnięcia o karze i o innych konsekwencjach prawnych czynu,
- wniosek niepochodzący od oskarżonego powinien również wskazywać tego z oskarżonych, którego dotyczy.

Dopiero prawidłowe złożenie wniosku o uzasadnienie (zapowiedzi apelacji) otwiera drogę do zaskarżenia wyroku. Uzasadnienie wyroku powinno być sporządzone w terminie 14 dni od wpływu wniosku o uzasadnienie do sądu, ale w sprawie zawiłej termin ten może ulec wydłużeniu. Termin do wniesienia apelacji wynosi 14 dni i biegnie od daty doręczenia wyroku z uzasadnieniem. Apelacja od wyroku Sądu Rejonowego może być sporządzona i podpisana przez stronę (oskarżonego, pokrzywdzonego). Z kolei, apelacja od wyroku Sądu Okręgowego, która nie pochodzi od prokuratora – powinna być sporządzona i podpisana przez adwokata (radcę prawnego lub radcę Prokuratorii Generalnej Rzeczypospolitej Polskiej).

Co w sytuacji, gdy apelacja od wyroku Sądu Okręgowego nie będzie sporządzona przez adwokata?

Zgodnie z treścią przepisu prawnego art. 429 § 1 k.p.k. Prezes sądu, do którego zostanie złożona apelacja odmówi przyjęcia środka odwoławczego, jeżeli zostanie on wniesiony przez osobę nieuprawnioną. Prezes wyda zarządzenie, na które przysługuje zażalenie. Apelacja zostanie pozostawiona bez rozpoznania, a wyrok sądu I instancji (w tym przypadku Sądu Okręgowego) uprawomocni się. Zatem konsekwencje dla osoby skarżącej są dotkliwe.
Mimo, że apelacja od wyroku Sądu Rejonowego może być sporządzona i podpisana osobiście przez oskarżonego lub pokrzywdzonego, to jednak z uwagi na bardzo dużo wymogów formalnych, które musi spełnić środek odwoławczy oraz z uwagi na konsekwencje ich niedochowania – to najczęściej klienci korzystają z pomocy adwokatów.
Apelacja m. in musi zawierać wskazanie czy jest zwrócona przeciwko całości czy części wyroku, zarzuty, wnioski, uzasadnienie oraz odpowiednią ilość odpisów. Nie bez znaczenia pozostaje pogląd, że apelacja jest najbardziej wymagającym pismem sporządzanym w sprawach karnych i wymaga ona ogromnej wiedzy oraz doświadczenia w zakresie prawa karnego i procedury karnej.