Czy w każdej sprawie rozwodowej sąd zleci mediacje?
Czym jest wypadek drogowy? Przesłanki, sankcja karna
15 września 2025
Postępowanie mediacyjne znajduje swoje uregulowanie prawne w przepisach Kodeksu Postepowania Cywilnego art. 1831 k.p.c. do art. 18315 k.p.c. oraz w Rozdziale 2 dotyczącym stricte spraw o rozwód i separację.
Podstawową zasadą mediacji jest to, że jest ona dobrowolna. Co więcej, jest ona poufna, co oznacza, że wszystko to, co zostanie powiedziane czy ujawnione w pokoju na mediacjach, nie może zostać wykorzystane w sądzie. Sąd może zlecić mediacje za zgodą obu stron lub na wniosek jednej z nich, ale po uzyskaniu zgody od drugiej strony. Oznacza to, że gdy nawet jedna ze stron nie widzi możliwości prowadzenia ugodowych rozmów z małżonkiem – wówczas sąd nie ma możliwości skierować ich do postępowania mediacyjnego. Małżonkowie godząc się na mediacje mają prawo wyboru osoby mediatora, a gdy tego nie uczynią – sąd wyznaczy odpowiednią osobę wpisaną na listę mediatorów. Mediator to osoba bezstronna, obiektywna, która pomaga stronom osiągnąć konsensus nie tylko w sprawie rozwiązania małżeństwa, ale również w kwestiach dotyczących małoletnich dzieci, czy też podziału majątku wspólnego. Sąd może skierować strony do mediacji również, gdy stwierdzi, że istnieją widoki na utrzymanie małżeństwa, a skierowanie to jest możliwe mimo zawieszenia postępowania o rozwód. Mediacje odbywają się w wyznaczonym przez mediatora miejscu (zazwyczaj jest to jego biuro), w obecności adwokatów, którzy pomagają swoim klientom uzyskać najlepsze dla nich rozwiązania. W postępowaniu mediacyjnym strony mają wpływ na wiele kwestii i niejako same konstruują orzeczenie. W sądzie na rozprawie nie ma takiej możliwości.
Istotne jest to, że na każdym etapie sprawy o rozwód lub separację (oczywiście za zgodą lub na wniosek stron) sąd może skierować strony do mediacji w celu ugodowego załatwienia spornych kwestii dotyczących zaspokojenia potrzeb rodziny, alimentów, sposobu sprawowania władzy rodzicielskiej, kontaktów z dziećmi oraz spraw majątkowych podlegających rozstrzygnięciu w wyroku orzekającym rozwód lub separację.
Postępowanie mediacyjne trwa do 3 miesięcy, ale z ważnych powodów może zostać przedłużone. Mediacja jest odpłatna, a za każde spotkanie w ramach mediacji, strony rozliczają się bezpośrednio z mediatorem.
Mediator z postępowania mediacyjnego sporządza protokół, a jeśli mediacja kończy się ugodą – mediator sporządza ją i wnosi do sądu o jej zatwierdzenie. Ugoda podpisywana jest przez strony. Ugoda po jej zatwierdzeniu przez sąd, ma moc ugody zawartej przed sądem.
Podstawową zasadą mediacji jest to, że jest ona dobrowolna. Co więcej, jest ona poufna, co oznacza, że wszystko to, co zostanie powiedziane czy ujawnione w pokoju na mediacjach, nie może zostać wykorzystane w sądzie. Sąd może zlecić mediacje za zgodą obu stron lub na wniosek jednej z nich, ale po uzyskaniu zgody od drugiej strony. Oznacza to, że gdy nawet jedna ze stron nie widzi możliwości prowadzenia ugodowych rozmów z małżonkiem – wówczas sąd nie ma możliwości skierować ich do postępowania mediacyjnego. Małżonkowie godząc się na mediacje mają prawo wyboru osoby mediatora, a gdy tego nie uczynią – sąd wyznaczy odpowiednią osobę wpisaną na listę mediatorów. Mediator to osoba bezstronna, obiektywna, która pomaga stronom osiągnąć konsensus nie tylko w sprawie rozwiązania małżeństwa, ale również w kwestiach dotyczących małoletnich dzieci, czy też podziału majątku wspólnego. Sąd może skierować strony do mediacji również, gdy stwierdzi, że istnieją widoki na utrzymanie małżeństwa, a skierowanie to jest możliwe mimo zawieszenia postępowania o rozwód. Mediacje odbywają się w wyznaczonym przez mediatora miejscu (zazwyczaj jest to jego biuro), w obecności adwokatów, którzy pomagają swoim klientom uzyskać najlepsze dla nich rozwiązania. W postępowaniu mediacyjnym strony mają wpływ na wiele kwestii i niejako same konstruują orzeczenie. W sądzie na rozprawie nie ma takiej możliwości.
Istotne jest to, że na każdym etapie sprawy o rozwód lub separację (oczywiście za zgodą lub na wniosek stron) sąd może skierować strony do mediacji w celu ugodowego załatwienia spornych kwestii dotyczących zaspokojenia potrzeb rodziny, alimentów, sposobu sprawowania władzy rodzicielskiej, kontaktów z dziećmi oraz spraw majątkowych podlegających rozstrzygnięciu w wyroku orzekającym rozwód lub separację.
Postępowanie mediacyjne trwa do 3 miesięcy, ale z ważnych powodów może zostać przedłużone. Mediacja jest odpłatna, a za każde spotkanie w ramach mediacji, strony rozliczają się bezpośrednio z mediatorem.
Mediator z postępowania mediacyjnego sporządza protokół, a jeśli mediacja kończy się ugodą – mediator sporządza ją i wnosi do sądu o jej zatwierdzenie. Ugoda podpisywana jest przez strony. Ugoda po jej zatwierdzeniu przez sąd, ma moc ugody zawartej przed sądem.