Jak prawnie dokonać uzgodnienia płci? – Tranzycja płci w Polsce, postępowanie o uzgodnienie (ustalenie) płci.
Oszustwo (wyłudzenie), przesłanki przestępstwa.
17 kwietnia 2023
Czym są groźby karalne? Przesłanki, sankcja karna
8 maja 2023
Niestety mimo gąszczu przepisów prawnych w Polsce, w dalszym ciągu nie ma regulacji w sprawach, które ułatwiłyby życie wielu osób. W Polsce nie ma regulacji szczególnych dotyczących zmiany płci, a postępowanie o ustalenie płci odbywa się w oparciu o przepisy ogólne k.p.c., mimo, że przebieg postępowania wskazuje na to, że w praktyce są to sprawy rodzinne.
W 2015 roku powstał projekt dotyczący uproszczenia procedury w sprawach o uzgodnienie płci, ale ostatecznie ustawa niestety nie weszła w życie. W Polsce płeć określana jest według biologicznego wyglądu, ale w sytuacji gdy dana osoba „czuje się źle w swojej skórze”, jej tożsamość płciowa jest przeciwna do przypisanej jej płci w dokumentach – wówczas przechodzi proces tranzycji płciowej, który obejmuje aspekty estetyczne, biologiczne, społeczne oraz prawne. W swoim artykule skupię się na kwestiach prawnych. Przynależność do danej płci stanowi dobro osobiste, które podlega ochronie prawnej i z tego tytułu procesy odbywają się w oparciu o treść przepisu art. 189 k.p.c., zgodnie z którym „Powód może żądać ustalenia przez sąd istnienia lub nieistnienia stosunku prawnego lub prawa, gdy ma w tym interes prawny.”
Niestety, ale brak odpowiednich regulacji, spowodował, że w postępowaniu stosuje się reguły, które rządzą procesem, a więc występują dwie przeciwne sobie strony. Stroną powodową jest dziecko, a pozwaną – rodzice. W sytuacji, gdy rodzice nie żyją – zastępować ich będzie kurator. Oznaczenie stron jest kuriozalne w sytuacji, gdy rodzice wspierają swoje dziecko w procesie zmiany płci i powoduje to niemało emocji również na sali rozpraw, gdy muszą oni zasiąść w ławie naprzeciwko dziecka. Mimo, że przepisy prawne nie przewidują udziału prokuratora w tego typu sprawach – to często sądy zawiadamiają prokuratury o wszczętych sprawach o uzgodnienie płci. Powoduje to pewne komplikacje, gdyż prokurator może uznać powództwo, ale również może wpływać na przedłużenie postępowania, składając odpowiednie wnioski dowodowe.
Osoba, która ukończyła lat 18 i posiada odpowiednie opinie dotyczące jej transpłciowości (sporządzone przez psychologa – seksuologa lub psychologa klinicznego oraz psychiatrę) może złożyć pozew o ustalenie płci. Pozew może złożyć również osoba przed ukończeniem 18 roku życia, ale procedura będzie bardziej skomplikowana. Do pozwu należy załączyć odpis aktu urodzenia, skan dowodu osobistego oraz wszelką dokumentację medyczną dotyczącą procesu tranzycji w różnych aspektach życia. Pozew podlega opłacie sądowej w kwocie 600 zł, a należy go złożyć w Sądzie Okręgowym właściwym dla miejsca zamieszkania pozwanych.
Postępowania o uzgodnienie płci są sprawami skomplikowanymi, które kosztują strony postępowania wiele stresu, emocji i zaangażowania. Istotne jest odpowiednie poprowadzenie sprawy od samego początku i przekonanie sądu do swoich racji już w składanym pozwie, który powinien spełniać wszelkie wymogi formalne, aby już na samym wstępie nie narazić się na przedłużanie postępowania. Jeśli chcesz uzyskać więcej informacji odnośnie powyższej tematyki lub zastanawiasz się nad złożeniem odpowiedniego pozwu – skontaktuj się z Kancelarią Adwokacką Adwokat Elżbieta Piskorska w Lublinie, ul. Lipowa 18/71.
Osoba, która ukończyła lat 18 i posiada odpowiednie opinie dotyczące jej transpłciowości (sporządzone przez psychologa – seksuologa lub psychologa klinicznego oraz psychiatrę) może złożyć pozew o ustalenie płci. Pozew może złożyć również osoba przed ukończeniem 18 roku życia, ale procedura będzie bardziej skomplikowana. Do pozwu należy załączyć odpis aktu urodzenia, skan dowodu osobistego oraz wszelką dokumentację medyczną dotyczącą procesu tranzycji w różnych aspektach życia. Pozew podlega opłacie sądowej w kwocie 600 zł, a należy go złożyć w Sądzie Okręgowym właściwym dla miejsca zamieszkania pozwanych.
Ile trwa proces o uzgodnienie płci?
Niestety odpowiedź na to pytanie nie jest jednoznaczna, gdyż czas trwania postępowania zależy wielu czynników - od wcześniejszego orzecznictwa sądów z danego rejonu, indywidualnego podejścia sędziego, od tego czy rodzice uznają pozew, czy wnoszą o jego oddalenie, obecności prokuratora i jego stanowiska. Niektóre sprawy kierowane są na posiedzenia niejawne i orzeczenia wydawane są w ciągu kilku tygodni od złożenia pozwu, a niektóre trwają latami. Zdarzają się sprawy, w których sąd dopuszcza dowód z kolejnych opinii biegłych sądowych, co znacząco przedłuża proces. Zgodnie z zaleceniami Sądu Najwyższego nie można utrudniać spraw o uzgodnienie płci, gdyż tożsamość płciowa jest naturalna i przyrodzona. Należy uszanować godność człowieka, prawo do określenia własnej tożsamości, gdyż to gwarantuje m.in. Konstytucja.Postępowania o uzgodnienie płci są sprawami skomplikowanymi, które kosztują strony postępowania wiele stresu, emocji i zaangażowania. Istotne jest odpowiednie poprowadzenie sprawy od samego początku i przekonanie sądu do swoich racji już w składanym pozwie, który powinien spełniać wszelkie wymogi formalne, aby już na samym wstępie nie narazić się na przedłużanie postępowania. Jeśli chcesz uzyskać więcej informacji odnośnie powyższej tematyki lub zastanawiasz się nad złożeniem odpowiedniego pozwu – skontaktuj się z Kancelarią Adwokacką Adwokat Elżbieta Piskorska w Lublinie, ul. Lipowa 18/71.