Czym są groźby karalne? Przesłanki, sankcja karna

Przestępstwo groźby karalnej znajduje swoją regulację w przepisie prawnym art. 190 § 1 k.k., a mianowicie: „ Kto grozi innej osobie popełnieniem przestępstwa na jej szkodę lub na szkodę osoby dla niej najbliższej, jeżeli groźba wzbudza w osobie, do której została skierowana lub której dotyczy, uzasadnioną obawę, że będzie spełniona, podlega karze pozbawienia wolności do lat 3.

§ 2. Ściganie następuje na wniosek pokrzywdzonego.”

Dobrem chronionym w/w przepisem jest poczucie wolności w sensie psychicznym, zwłaszcza wolność od obaw i strachu przed popełnieniem przestępstwa na szkodę zagrożonego lub jego najbliższych. Dla bytu przestępstwa wystarczy, że pokrzywdzony uważa, że niebezpieczeństwo spełnienia groźny jest realne i ma on podstawy do przyjęcia takiego założenia. Groźba musi być obiektywna, ale już samo niebezpieczeństwo jej spełnienia nie musi obiektywnie istnieć.

Zgodnie z wyrokiem SN – Izba Karna z dnia 24 czerwca 2013 roku, sygn. akt: V KK 94/13 „Próg obawy u adresata groźby, równoznacznej z zaistnieniem znamienia skutku przestępstwa określonego w art. 190 § 1 KK, jest niższy od przekonania o pewności zrealizowania zapowiedzianej groźby. Zostaje on przekroczony już wtedy, gdy zagrożony przewiduje, że groźba może się urzeczywistnić, a więc, że nastąpienie zapowiadanego zdarzenia jest realne i prawdopodobne.”

Pokrzywdzonym przestępstwem groźby karalnej może być zarówno osoba, do której ta groźba jest bezpośrednio skierowana i która w jej następstwie mogłaby bezpośrednio lub pośrednio (poprzez pokrzywdzenie osoby jej najbliższej) ponieść szkodę, jak również osoba, której groźba dotyczy.

Jaka treść groźby spowoduje, że będzie ona karalna?

Aby mówić o groźbie karalnej to sprawca musi grozić popełnieniem przestępstwa (zbrodni lub występku) na szkodę osoby, do której jest skierowana lub osoby dla niej najbliższej. Zatem grożenie popełnieniem wykroczenia, przestępstwa lub wykroczenia skarbowego, deliktu dyscyplinarnego czy naruszeniem przepisów innych gałęzi prawa np. administracyjnego, cywilnego bądź norm społecznych czy moralnych – nie stanowi groźby karalnej. Groźbą będzie np. zapowiedź pobicia, uszkodzenia ciała, zabicia czy też zgwałcenia. Groźba nie musi być natychmiast zrealizowana. „Dla bytu przestępstwa nie jest też konieczne, aby sprawca podjął jakiekolwiek działania zmierzające do spełnienia groźby albo by miał rzeczywisty zamiar jej spełnienia czy faktyczne możliwości jej spełnienia, oraz to, w jakim faktycznie celu wyraża groźbę (por. K. Nazar-Gutowska, Groźba, s. 140; K. Daszkiewicz-Paluszyńska, Groźba, s. 137–138).”