Czy sąd karny może orzec karę grzywny lub ograniczenia wolności zamiast kary pozbawienia wolności?
Jak przygotować się do rozprawy rozwodowej?
12 stycznia 2024
Rozliczenie mieszkania kupionego z majątku osobistego w trakcie trwania wspólności majątkowej małżeńskiej.
8 lutego 2024
Wiele spośród czynów zabronionych stypizowanych w kodeksie karnym zagrożonych jest jedynie karą pozbawienia wolności. Oprócz możliwości starania się o zastosowanie instytucji nadzwyczajnego złagodzenia kary czy też warunkowego zawieszenia wykonania kary pozbawienia wolności, warto znać możliwość, jaką daje nam przepis prawny art. 37a § 1 k.k., zgodnie z którym zamiast kary pozbawienia wolności, sąd może orzec karę grzywny lub ograniczenia wolności. Sąd może, ale nie musi uwzględnić takiego wniosku.. Aby sąd mógł skorzystać z rozwiązania zaproponowanego przez ustawodawcę i zastosować kary o charakterze nieizolacyjnym to muszą być spełnione określone przesłanki:
- przestępstwo musi być zagrożone tylko karą pozbawienia wolności nieprzekraczającą 8 lat (wysokość dolnej granicy zagrożenia nie ma żadnego znaczenia),
- wymierzona kara pozbawienia wolności nie byłaby surowsza od roku (sąd przyjmuje ją hipotetycznie, a jednocześnie uważa, że nie powinna być ona wymierzona),
Gdy powyższe warunki są spełnione, wówczas sąd może zamiast kary pozbawienia wolności orzec karę ograniczenia wolności nie niższą od 4 miesięcy lub grzywnę nie niższą od 150 stawek dziennych, w szczególności jeżeli jednocześnie orzeka środek karny, kompensacyjny lub przepadek. Co istotne, sąd nie ma obowiązku orzekać ww. środków.
Orzeczenie kar o charakterze nieizolacyjnym jest korzystne dla klienta np. pod kątem krótszego okresu zatarcia skazania.
- przestępstwo musi być zagrożone tylko karą pozbawienia wolności nieprzekraczającą 8 lat (wysokość dolnej granicy zagrożenia nie ma żadnego znaczenia),
- wymierzona kara pozbawienia wolności nie byłaby surowsza od roku (sąd przyjmuje ją hipotetycznie, a jednocześnie uważa, że nie powinna być ona wymierzona),
Gdy powyższe warunki są spełnione, wówczas sąd może zamiast kary pozbawienia wolności orzec karę ograniczenia wolności nie niższą od 4 miesięcy lub grzywnę nie niższą od 150 stawek dziennych, w szczególności jeżeli jednocześnie orzeka środek karny, kompensacyjny lub przepadek. Co istotne, sąd nie ma obowiązku orzekać ww. środków.
Orzeczenie kar o charakterze nieizolacyjnym jest korzystne dla klienta np. pod kątem krótszego okresu zatarcia skazania.
Czy sąd może odstąpić od wymierzenia kary?
Jeśli przestępstwo zagrożone jest karą pozbawienia wolności nieprzekraczającą 3 lata albo karą łagodniejszego rodzaju (grzywna, ograniczenie wolności) i społeczna szkodliwość czynu nie jest znaczna – to sąd może odstąpić od wymierzenia kary, jeżeli jednocześnie orzeknie środek karny, przepadek lub środek kompensacyjny, a cele kary zostaną w ten sposób spełnione. Głównym celem będzie zatem prewencja, czyli zapobieżenie popełniania nowych przestępstw.Sąd musi zatem zbadać czy, przy uwzględnieniu przede wszystkim przesłanek oceny stopnia społecznej szkodliwości czynu - odstąpienie od orzeczenia kary na rzecz zastosowania środka będzie wystraczające dla ukształtowania sprawcy w kierunku poszanowania wartości, chronionych przez przepisy prawa karnego. „Zastosowany środek karny musi być na tyle skuteczny, aby w pełni zrealizować cele stawiane zwykle przed karą, wśród których najważniejsze to zadania związane z prewencją, zarówno w jej ujęciu ogólnym (wobec ogółu społeczeństwa), jak i szczególnym (ukierunkowanym na osobę sprawcy). Inaczej mówiąc, zastosowane środki reakcji karnej muszą z jednej strony przemawiać do wyobraźni społecznej, z drugiej zaś sprawić (poprzez swą dolegliwość), że sprawca nie wróci więcej na drogę przestępstwa" (wyr. SA w Gdańsku z 7.11.2017 r., II AKa 299/17).
W razie odstąpienia od wymierzenia kary, zatarcie skazania następuje z mocy prawa z upływem roku od wydania prawomocnego orzeczenia. Jeżeli orzeczono środek karny, przepadek lub środek kompensacyjny, zatarcie skazania nie może nastąpić przed jego wykonaniem, darowaniem albo przedawnieniem jego wykonania.
Jeśli chcesz skorzystać z pomocy profesjonalisty, masz dodatkowe pytania dotyczące powyższej tematyki – skontaktuj się z Kancelarią Adwokacka Adwokat Elżbieta Piskorska w Lublinie, ul. Lipowa 18/71.