Jak odzyskać dziecko umieszczone w rodzinie zastępczej?

Co grozi za jazdę samochodem pomimo orzeczonego zakazu prowadzenia pojazdów?
24 kwietnia 2024

Kilka słów tytułem wstępu, kiedy i w jakim trybie sąd może zdecydować o umieszczeniu dziecka w rodzinie zastępczej.

Gdy dobro dziecka jest zagrożone, to sąd najczęściej z urzędu wyda odpowiednie zarządzenie. Jednym z najdalej idących zarządzeń jest ograniczenie władzy rodzicielskiej rodziców poprzez umieszczenie małoletniego dziecka w rodzinie zastępczej. Umieszczenie dziecka w pieczy zastępczej, jako środek drastyczny, powinno nastąpić gdy uprzednio zastosowane inne środki oraz formy pomocy rodzicom, nie doprowadziły do usunięcia stanu zagrożenia dobra dziecka. Wyjątek od tej zasady czyli niezwłoczne umieszczenie dziecka w pieczy zastępczej występuje gdy poważnie zagrożone jest dobro małoletniego, w szczególności zagrożone jest jego życie lub zdrowie. Istotne jest to, że umieszczenie dziecka w pieczy zastępczej wbrew woli rodziców wyłącznie z powodu ubóstwa nie jest dopuszczalne.
Orzeczenia sądu rodzinnego mogą mieć charakter prewencyjny – mają zapobiegać wszelkim naruszeniom dobra dziecka i mają za zadanie wspierać rodziców, którzy z różnych względów nie sprawują władzy rodzicielskiej w sposób należyty. Według powszechnego poglądu piśmiennictwa „celem ograniczenia władzy rodzicielskiej jest ochrona dziecka lecz także niesienie pomocy rodzicom dla właściwego wykonywania tej władzy" (post. SN z 7.6.1967 r., III CR 84/97). Również w post. z 28.4.2000 r. (II CKN 452/00) SN wyraził pogląd, zgodnie z którym celem ograniczenia władzy rodzicielskiej jest "ochrona dziecka a równocześnie niesienie pomocy rodzicom, którzy z powodu trudności wychowawczych czy życiowych nie radzą sobie należycie z realizacją tego celu".

Dziecko umieszczane jest w pieczy zastępczej bez określenia ścisłego terminu, do czasu zaistnienia warunków, które umożliwią powrót dziecka do jego rodziców biologicznych. Rodzice, którzy chcą jak najszybciej odzyskać dziecko powinni podjąć wszelkie działania, które usuną przyczyny, dla których sąd wydał orzeczenie np. podjąć odpowiednią terapię czy uzyskać zatrudnienie, ustabilizować swoją sytuację materialną i osobistą. Wówczas można wszcząć postępowanie, w którym rodzice biologiczni wniosą o zmianę dotychczasowego postanowienia poprzez przywrócenie im władzy rodzicielskiej lub np. zmianę postanowienia i ograniczenie władzy rodzicielskiej poprzez ustanowienie nadzoru kuratora. W postępowaniu należy przedstawić dowody świadczące o tym, że powrót dziecka do rodziców nie będzie związany z zagrożeniem jego dobra.

Zdarzają się sytuacje, że władza rodzicielska jednego z rodziców zostanie ograniczona poprzez umieszczenie dziecka w pieczy zastępczej. Może się tak zdarzyć np. w sytuacji gdy mąż matki dziecka nie jest ojcem biologicznym, a jest to nowy partner matki dziecka. Wówczas w pierwszej kolejności należy przeprowadzić sprawę o zaprzeczenie ojcostwa męża matki, a następnie o ustalenie ojcostwa ojca biologicznego. Szybszą alternatywą dla sądowego ustalenia ojcostwa jest uznanie ojcostwa przed Kierownikiem Urzędu Stanu Cywilnego przez ojca biologicznego i potwierdzenie tego faktu przez matkę dziecka. Następnie jeśli biologiczny ojciec chce „przejąć opiekę” nad dzieckiem zobowiązany jest do wszczęcia sprawy o uchylenie orzeczenia o ustanowieniu pieczy zastępczej oraz ustalenie miejsca zamieszkania dziecka przy nim.

Powyższe sprawy są skomplikowane, wymagają wiedzy, doświadczenia i zaangażowania ze strony adwokata oraz współpracy ze strony klientów. Posiadam doświadczenie i wiele wygranych spraw związanych z powyższą tematyką. Jeśli chcesz uzyskać więcej informacji lub zastanawiasz się nad złożeniem odpowiedniego pozwu/ wniosku – skontaktuj się z Kancelarią Adwokacka Adwokat Elżbieta Piskorska w Lublinie, ul. Lipowa 18/71.