Jak prawnie dokonać uzgodnienia płci? – nowa procedura
Zabezpieczenie kontaktów z dzieckiem, wykonalność orzeczenia.
8 maja 2025
W 2023 roku napisałam artykuł o procedurze dotyczącej tranzycji płci, ale wymaga on aktualizacji, gdyż od marca 2025 roku postepowanie w przedmiotowych sprawach uległo diametralnej zmianie. Wpływ na uproszczenie ww. postępowania ma uchwała z dnia 4 marca 2025 r., III CZP 6/24, wydana przez skład całej Izby Cywilnej Sądu Najwyższego – Sąd Najwyższy, zgodnie z którą:
1. Żądanie zmiany oznaczenia płci w akcie urodzenia podlega rozpoznaniu przez sąd w postępowaniu nieprocesowym przy zastosowaniu w drodze analogii art. 36 ustawy z dnia 28 listopada 2014 r. – Prawo o aktach stanu cywilnego.
2. Zmiana oznaczenia płci w akcie urodzenia może nastąpić wyłącznie na wniosek osoby, której dotyczy ten akt.
3. Oprócz wnioskodawcy uczestnikiem postępowania może być tylko jego małżonek (art. 510 k.p.c.).
4. Postanowienie uwzględniające wniosek wywołuje skutki od chwili uprawomocnienia się.
Do momentu wydania ww. uchwały postępowanie było skomplikowane i niekomfortowe dla osób, które je inicjowały z uwagi na fakt, że był to proces wszczynany złożeniem pozwu, w którym należało pozwać swoich rodziców. Opłata od pozwu wynosiła 600 zł, a do postępowania mógł wstąpić prokurator i znacznie skomplikować sprawę.
1. Żądanie zmiany oznaczenia płci w akcie urodzenia podlega rozpoznaniu przez sąd w postępowaniu nieprocesowym przy zastosowaniu w drodze analogii art. 36 ustawy z dnia 28 listopada 2014 r. – Prawo o aktach stanu cywilnego.
2. Zmiana oznaczenia płci w akcie urodzenia może nastąpić wyłącznie na wniosek osoby, której dotyczy ten akt.
3. Oprócz wnioskodawcy uczestnikiem postępowania może być tylko jego małżonek (art. 510 k.p.c.).
4. Postanowienie uwzględniające wniosek wywołuje skutki od chwili uprawomocnienia się.
Do momentu wydania ww. uchwały postępowanie było skomplikowane i niekomfortowe dla osób, które je inicjowały z uwagi na fakt, że był to proces wszczynany złożeniem pozwu, w którym należało pozwać swoich rodziców. Opłata od pozwu wynosiła 600 zł, a do postępowania mógł wstąpić prokurator i znacznie skomplikować sprawę.
Dzięki uchwale Sądu Najwyższego, zamiast pozwu należy złożyć wniosek w Sądzie Rejonowym właściwym dla miejsca zamieszkania wnioskodawcy (do t ej pory był do Sąd Okręgowy), a sama opłata wynosi 100 zł. W postępowaniu nie biorą już udziału rodzice, którzy ewentualnie mogą zeznawać w sprawie jako świadkowie. Sąd orzeka wydając postanowienie, a nie wyrok jak dotychczas.
Podstawę wniosku stanowi art. 36 ustawy Prawo o aktach stanu cywilnego, zgodnie z którym: „Sprostowania aktu stanu cywilnego dokonuje sąd w postępowaniu nieprocesowym, na wniosek osoby zainteresowanej, prokuratora lub kierownika urzędu stanu cywilnego, jeżeli:
1) sprostowanie aktu stanu cywilnego jest niemożliwe na podstawie akt zbiorowych rejestracji stanu cywilnego lub innych aktów stanu cywilnego, o ile stwierdzają one zdarzenie wcześniejsze i dotyczą tej samej osoby lub jej wstępnych albo zagranicznych dokumentów stanu cywilnego, o których mowa w art. 35 ust. 2;
2) sprostowanie aktu stanu cywilnego przez kierownika urzędu stanu cywilnego nie jest możliwe wyłącznie na podstawie dokumentów wymienionych w pkt 1.” W dalszym ciągu do postępowania należy się właściwie przygotować aby je usprawnić, a mianowicie dysponować odpowiednimi dokumentami: opiniami dotyczącymi transpłciowości (sporządzone przez psychologa – seksuologa lub psychologa klinicznego oraz psychiatrę), odpisem aktu urodzenia, skanem dowodu osobistego oraz wszelką dokumentacją medyczną dotyczącą procesu tranzycji w różnych aspektach życia wnioskodawcy.
Wniosek ( identycznie jak pozew) jest pismem, które powinno spełniać wszelkie wymogi formalne, aby nie narazić się już na samym początku na niepotrzebne przedłużanie postępowania.
Jeśli chcesz uzyskać więcej informacji odnośnie powyższej tematyki lub zastanawiasz się nad złożeniem odpowiedniego wniosku – skontaktuj się z Kancelarią Adwokacką Adwokat Elżbieta Piskorska w Lublinie, ul. Lipowa 18/71.
Podstawę wniosku stanowi art. 36 ustawy Prawo o aktach stanu cywilnego, zgodnie z którym: „Sprostowania aktu stanu cywilnego dokonuje sąd w postępowaniu nieprocesowym, na wniosek osoby zainteresowanej, prokuratora lub kierownika urzędu stanu cywilnego, jeżeli:
1) sprostowanie aktu stanu cywilnego jest niemożliwe na podstawie akt zbiorowych rejestracji stanu cywilnego lub innych aktów stanu cywilnego, o ile stwierdzają one zdarzenie wcześniejsze i dotyczą tej samej osoby lub jej wstępnych albo zagranicznych dokumentów stanu cywilnego, o których mowa w art. 35 ust. 2;
2) sprostowanie aktu stanu cywilnego przez kierownika urzędu stanu cywilnego nie jest możliwe wyłącznie na podstawie dokumentów wymienionych w pkt 1.” W dalszym ciągu do postępowania należy się właściwie przygotować aby je usprawnić, a mianowicie dysponować odpowiednimi dokumentami: opiniami dotyczącymi transpłciowości (sporządzone przez psychologa – seksuologa lub psychologa klinicznego oraz psychiatrę), odpisem aktu urodzenia, skanem dowodu osobistego oraz wszelką dokumentacją medyczną dotyczącą procesu tranzycji w różnych aspektach życia wnioskodawcy.
Wniosek ( identycznie jak pozew) jest pismem, które powinno spełniać wszelkie wymogi formalne, aby nie narazić się już na samym początku na niepotrzebne przedłużanie postępowania.
Jeśli chcesz uzyskać więcej informacji odnośnie powyższej tematyki lub zastanawiasz się nad złożeniem odpowiedniego wniosku – skontaktuj się z Kancelarią Adwokacką Adwokat Elżbieta Piskorska w Lublinie, ul. Lipowa 18/71.