Przemoc w rodzinie, niebieska karta, sposoby na pozbycie się oprawcy z domu.

Zamieszkanie dziecka z drugim rodzicem już po rozwodzie, zmiana wyroku rozwodowego w zakresie dotyczącym dziecka.
9 listopada 2022
Czy na wyrobienie paszportu dla dziecka potrzebna jest zgoda obydwojga rodziców?
22 listopada 2022
Niestety bardzo częstym zjawiskiem jest przemoc domowa, która przyjmuje postać nie tylko fizyczną, ale również psychiczną i seksualną. Ofiary często nie wiedzą, jakie kroki podjąć aby skutecznie pozbyć się osoby agresywnej z domu, boją się wykonać pierwszy ruch, który jest konieczny do uruchomienia „machiny”, która ostatecznie może doprowadzić do przywrócenia spokoju rodzinie. W polskim prawie mamy procedury i instytucje, które pomagają ofiarom przemocy domowej.

Jedną z podstawowych procedur jest tzw. „Niebieska Karta” uregulowana w ustawie z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie. Procedura „Niebieskiej Karty” obejmuje ogół czynności podejmowanych przez przedstawicieli jednostek organizacyjnych pomocy społecznej, gminnych komisji rozwiązywania problemów alkoholowych, Policji, oświaty i ochrony zdrowia, w związku z uzasadnionym podejrzeniem zaistnienia przemocy w rodzinie. Wszystkie jednostki ściśle ze sobą współpracują celem udzielenia jak najlepszej pomocy i wsparcia ofiarom przemocy domowej. Istotne jest to, że procedurę można wszcząć mimo braku zgody ofiary, a założyć tzw. „Niebieską Kartę” może i najczęściej robi to osoba, która powzięła informację o podejrzeniu, że w danej rodzinie jest przemoc (pracownik socjalny, dzielnicowy itp.). NK zakłada się również w wyniku zgłoszenia przez członka rodziny lub świadka przemocy. W tym celu należy uzupełnić odpowiedni formularz, który zaczyna i kończy się niebieską kartą, stąd jej nazwa. W oparciu o w/w procedurę ustalana jest faktyczna sytuacja rodziny oraz indywidualny plan wsparcia. Karta często działa odstraszająco na sprawcę, a czas jej prowadzenia nie jest określony z góry. Najczęściej jest to kilka miesięcy, ale wszystko zależy od współpracy osób objętych procedurą z zespołem udzielającym wsparcia.

Jeśli założenie Niebieskiej Karty nie jest wystarczające, wówczas zarówno osoba, która ma uzasadnione podejrzenie, że w danej rodzinie zachodzi przemoc domowa lub sama ofiara może złożyć zawiadomienie o podejrzeniu popełnienia przestępstwa znęcenia z art. 207 § k.k. W pisemnym zawiadomieniu warto jest szczegółowo opisać działania sprawcy sprzeczne z prawem i godzące w dobro członków rodziny oraz złożyć odpowiednie wnioski dowodowe, nie tylko osobowe w postaci zeznań świadków, ale również dokumenty np. wykonane obdukcje. Właściwe naświetlenie sprawy już na początkowym jej etapie może doprowadzić do przekonania organów prowadzących postępowania o konieczności zastosowania środków zapobiegawczych, przykładowo dozoru policji połączonego np. zakazem kontaktowania się z pokrzywdzonym lub z innymi osobami, zakazem zbliżania się do określonych osób na wskazaną odległość.
Dodatkowo, jeżeli zachodzą przesłanki zastosowania tymczasowego aresztowania wobec oskarżonego o przestępstwo popełnione z użyciem przemocy lub groźby bezprawnej na szkodę osoby najbliższej albo innej osoby zamieszkującej wspólnie ze sprawcą, zamiast tymczasowego aresztowania można zastosować dozór, pod warunkiem że oskarżony w wyznaczonym terminie opuści lokal zajmowany wspólnie z pokrzywdzonym oraz określi miejsce swojego pobytu (art. 275 k.p.k). Dodatkowo, policja ma prawo dokonać zatrzymania osoby podejrzanej, jeżeli istnieje uzasadnione przypuszczenie, że popełniła ona przestępstwo z użyciem przemocy na szkodę osoby wspólnie zamieszkującej, a zachodzi obawa, że ponownie popełni przestępstwo z użyciem przemocy wobec tej osoby, zwłaszcza gdy popełnieniem takiego przestępstwa grozi (art. 244 §1a k.k.). W takiej sytuacji policja występuje niezwłocznie (nie później niż w ciągu 24 godzin od zatrzymania) do prokuratora o zastosowanie środka zapobiegawczego nakazującego okresowe opuszczenie oskarżonemu lokalu zajmowanego wspólnie z pokrzywdzonym. Dlatego w sytuacji, gdy jest się ofiarą lub świadkiem przemocy – warto nie zwlekać i od razu dzwonić na policję, która podczas interwencji będzie miała możliwość wyprowadzić awanturującą się osobę z domu.

Ustawa o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie również daje możliwość wszczęcia procedury eksmitowania osoby stosującej przemoc. Jeżeli członek rodziny wspólnie zajmujący mieszkanie, swoim zachowaniem polegającym na stosowaniu przemocy w rodzinie czyni szczególnie uciążliwym wspólne zamieszkiwanie, osoba dotknięta tą przemocą może żądać, aby sąd zobowiązał go do opuszczenia wspólnie zajmowanego mieszkania i jego bezpośredniego otoczenia lub zakazał zbliżania się do mieszkania i jego bezpośredniego otoczenia (art. 11a w/w ustawy). Wniosek należy złożyć w sądzie rejonowym na odpowiednim formularzu i uzasadnić. Wniosek nie podlega opłacie, podlega rozpatrzeniu w terminie miesiąca od jego złożenia, a wydane postanowienie jest natychmiast wykonalne.
Natomiast w sytuacji, gdy ofiara przemocy planuje złożyć pozew o rozwód i w ten sposób rozstać się również ze swoim oprawcą, wówczas już w pozwie może zawsze wniosek o nakazanie eksmisji drugiego małżonka, gdy ten swym rażąco nagannym postępowaniem uniemożliwia wspólne zamieszkiwanie (art. 58 § 2 k.r.o). Sąd orzeka eksmisję w sytuacjach wyjątkowych, dlatego też od ewentualnego pełnomocnika zależeć będzie ocena sytuacji i należyte udowodnienie obiektywnie nagannych zachowań, które powodują niemożność wspólnego zamieszkiwania.

Jeśli dotyczy Cię problem poruszony w artykule, potrzebujesz pomocy adwokata Lublin skontaktuj się z kancelarią. Adwokat Elżbieta Piskorska świadczy kompleksową pomoc prawną w sprawach karnych i rodzinnych, które niejednokrotnie są ze sobą powiązane i mają wzajemny wpływ na swój wynik. Kancelaria Adwokacka Adwokat Elżbieta Piskorska prowadzi sprawy nie tylko w zakresie województwa lubelskiego, ale również w obszarze właściwości innych sądów spoza Lublina.