Zgodnie z treścią przepisu prawnego art. 292 k.k.
„§ 1. Kto rzecz, o której na podstawie towarzyszących okoliczności powinien i może przypuszczać, że została uzyskana za pomocą czynu zabronionego, nabywa lub pomaga do jej zbycia albo tę rzecz przyjmuje lub pomaga do jej ukrycia, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2.
§ 2. W wypadku znacznej wartości rzeczy, o której mowa w § 1, sprawca
podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5.”
„Domeną paserstwa nieumyślnego jest to, że sprawca nie wie, że rzecz będąca przedmiotem jego działań została uzyskana za pomocą czynu zabronionego, lecz w konkretnym układzie okoliczności faktycznych, w których podejmuje określone czynności w stosunku do rzeczy, istniały możliwości powzięcia przez niego przypuszczenia, że rzecz została uzyskana za pomocą takiego czynu. Innymi słowy, sprawca tego przestępstwa nie zdaje sobie sprawy, chociaż mógł i powinien przypuszczać na podstawie towarzyszących okoliczności, że nabywa lub pomaga w zbyciu albo przyjmuje lub pomaga w ukryciu rzeczy, która pochodzi z czynu zabronionego. W tym wypadku nie może być mowy o chęci, dążeniu czy świadomości w zakresie realizacji czynu zabronionego” (wyrok SN z 30.9.2016 r., III KK 355/16).
Okoliczności, które wskazują, że rzecz została uzyskana na pomocą czynu zabronionego to najczęściej niższa cena niż rynkowa, wygląd rzeczy (np. brak wszystkich części, zmieniony wygląd – np. przemalowanie), pora i miejsce transakcji, zachowanie zbywcy. Paserstwa nieumyślnego nie dopuszcza się osoba, która kupując rzecz pochodzącą z przestępstwa, na podstawie wszelkich okoliczności sprawy, nie mogła nawet przypuszczać, że źródło jej pochodzenia jest nielegalne. Przykładowo, znajdując na aukcji rower aluminiowy o bardzo niskiej, atrakcyjnej cenie, świeżo przemalowany na inny kolor, którego zbywcy zależy na szybkiej sprzedaży – możemy przypuszczać, że może on pochodzić z przestępstwa. Taka transakcja może doprowadzić do tego, że zostanie nam postawiony zarzut paserstwa nieumyślnego.
Należy zaznaczyć, że powyższe przestępstwo jest tzw. czynem przepołowionym, a to znaczy, że w przypadku gdy wartość mienia nie przekracza 500 zł, wówczas czyn ten kwalifikowany jest jako wykroczenie zagrożone karą grzywny lub karą nagany (art. 122 § 2 kodeksu wykroczeń).
Natomiast, jeżeli rzecz będąca przedmiotem paserstwa nieumyślnego ma znaczną wartość (przekracza 200.000 złotych) sprawcy grozi kara pozbawienia wolności w wymiarze od 3 miesięcy do 5 lat.
W razie skazania za przestępstwo paserstwa nieumyślnego sąd nie może orzec obowiązku naprawienia szkody. „Paser, jako osoba, która skorzystała z wyrządzonej innej osobie szkody, jest odpowiedzialny za szkodę w zakresie, w jakim jego zachowanie przyczyniło się do utrwalenia uszczerbku poniesionego przez osobę bezpośrednio pokrzywdzoną, pod tym wszakże warunkiem, że świadomie skorzystał z wyrządzonej szkody. Ten warunek spełnia wyłącznie paser popełniający czyn zabroniony opisany w art. 291 k.k. (paserstwo umyślne). W razie skazania za paserstwo nieumyślne z art. 292 k.k. nie jest możliwe orzeczenie środka kompensacyjnego z art. 46 § 1 k.k.” (Wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach - II Wydział Karny z dnia 25 października 2019 r., sygn. akt: II AKa 323/19).”
Jeśli dotyczy Cię problem poruszony w artykule, potrzebujesz pomocy adwokata Lublin - skontaktuj się z adwokat Elżbietą Piskorską, która posiada ogromne doświadczenie w prowadzeniu spraw związanych z tematyką opisaną w artykule.