Stalking to przestępstwo, które zostało uregulowane w art. 190a § 1 k.k., zgodnie z którym: „Kto przez uporczywe nękanie innej osoby lub osoby dla niej najbliższej wzbudza u niej uzasadnione okolicznościami poczucie zagrożenia, poniżenia lub udręczenia lub istotnie narusza jej prywatność, podlega karze pozbawienia wolności od 6 miesięcy do lat 8.”
Innymi słowy jest to osaczanie i dokuczanie innej osobie, które jest na tyle dotkliwe, że wzbudza w ofierze poczucie zaburzenia jej bezpieczeństwa, równowagi psychicznej i spokoju. Stalker stosuje przemoc, która często dla osób z zewnątrz wydaje się być nieszkodliwa, ale dopiero po wysłuchaniu ofiary i zapoznaniu się z jej odczuciami – dowiadujemy się na ile tak naprawdę szkodliwe są działania sprawcy, który stara się zrujnować życie innej osoby. Działania stalkera mogą polegać na różnych zachowaniach - od śledzenia swojej ofiary, po podrzucanie niechcianych prezentów, głuche telefony, wysyłanie wiadomości tekstowych sms czy też jeszcze inne formy np. związane z cyberprzestępczością. Wówczas sprawca często śledzi swoją ofiarę w sieci, inwigiluje jej profile oraz niszczy wizerunek ofiary poprzez umieszczanie oszczerczych, hejterskich i nieprawdziwych komentarzy.
Znamię uporczywości łączy w sobie dwa elementy. Jeden z nich charakteryzuje postępowanie sprawcy od strony podmiotowej, a polega na szczególnym nastawieniu psychicznym wyrażającym się w nieustępliwości, uporze i wytrwałości przekładającej się na wielokrotność działań. Drugi element, obiektywny, polega na trwaniu takiego stanu rzeczy przez pewien dłuższy czas. Dane zachowania można określać jako stalking, jeśli występują przez co najmniej 30 dni i ma miejsce co najmniej 10 czynów w ciągu 30 dni, jednakże ustaleń w tym zakresie należy dokonywać każdorazowo na tle okoliczności konkretnej sprawy.
Stalker czuje, że może zapanować nad ofiarą, a swoimi działaniami może kontrolować jej uczucia i emocje. Stalker czuje przyjemność z krzywdzenia innej osoby i wpływania negatywnie na jej życie, a w wielu przypadkach w ten sposób podświadomie stara się wynagrodzić sobie niepowodzenia ze swojego życia. Sprawcy przestępstw stalkingu często poczytywani są przez społeczeństwo jako tzw. „nieudacznicy”. Osoba, która ma skłonność do prześladowania innych, często zazdrości swojej ofierze, a szczęśliwe życie wiedzione przez ofiarę jest niejednokrotnie powodem frustracji u sprawcy niezadowolonego ze swojego życia. Stalker to najczęściej osoba samotna, która swoje frustracje przelewa na inną osobę, krzywdząc ją i popełniając przestępstwo z art. 190a § 1 k.k. Sprawcy tego przestępstwa to najczęściej mężczyźni z problemami emocjonalnymi, w wieku poniżej 40 roku życia, a ofiary nie zawsze znają osobę stalkera. W wielu przypadkach sprawcy nękania są chorzy psychicznie.
Zgodnie z art. 190a § 2 k.k. „Tej samej karze podlega, kto, podszywając się pod inną osobę, wykorzystuje jej wizerunek, inne jej dane osobowe lub inne dane, za pomocą których jest ona publicznie identyfikowana, przez co wyrządza jej szkodę majątkową lub osobistą.”
Dodatkowo, jeśli ofiara wskutek życia w ciągłym napięciu i stresie targnie się na własne życie – wówczas sprawca podlega karze pozbawienia wolności od lat 2 do 15.
Ściganie przestępstwa stalkingu następuje na wniosek pokrzywdzonego. Stąd jeśli ofiara czuje się zagrożona i chce uwolnić się od swojego oprawcy – wówczas musi zgłosić fakt nękania do odpowiednich organów. Ofiara musi udowodnić zachowania sprawcy stąd istotne jest odpowiednie przygotowanie sprawy pod kątem dowodowym. Pokrzywdzony powinien zgromadzić dowody aby wykazać zasadność swoich racji, a będą to często nagrania z kamer, listy, e-maile, wiadomości sms. W przypadku nękania w sieci internetowej – będą to screeny komentarzy.
Oprócz ścigania sprawcy w postępowaniu karnym, można założyć mu również sprawę cywilną o naruszenie dóbr osobistych oraz żądać np. odpowiedniego zadośćuczynienia za spowodowanie wszelkich krzywd psychicznych. Czasami sprawcy poprzez swoje działania „torpedują” działalność gospodarczą prowadzoną przez ofiarę, a wówczas można żądać również odszkodowania za spowodowane straty oraz brak osiągania dochodu. Jednakże, i w tym przypadku konieczne jest zgromadzenie materiału dowodowego na poparcie swoich twierdzeń np. dokumentacji medycznej, czy też dokumentów z prowadzonej działalności gospodarczej.
Jeśli dotyczy Cię problem poruszony w artykule, jesteś nękany przez inną osobę i potrzebujesz pomocy adwokata Lublin - skontaktuj się z adwokat Elżbietą Piskorską, która posiada ogromne doświadczenie w prowadzeniu spraw związanych z tematyką opisaną w artykule.