Kiedy brak zgody na rozwód jest sprzeczny z zasadami współżycia społecznego?

Czy można żądać zwrotu rzeczy zatrzymanych w toku prowadzonego dochodzenia/śledztwa?
21 lutego 2024
Czy można zamienić prace społeczne na karę grzywny?
19 marca 2024
Kancelaria Adwokacka Adwokat Elżbieta Piskorska w Lublinie specjalizuje się w szeroko rozumianych sprawach rodzinnych, do których należą między innymi sprawy o rozwód czy separację.
Zgodnie z treścią przepisu prawnego art. 56 § 3 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego „Rozwód nie jest również dopuszczalny, jeżeli żąda go małżonek wyłącznie winny rozkładu pożycia, chyba że drugi małżonek wyrazi zgodę na rozwód albo że odmowa jego zgody na rozwód jest w danych okolicznościach sprzeczna z zasadami współżycia społecznego.”

Jakie zatem okoliczności spowodują, że brak zgody będzie sprzeczny z zasadami współżycia społecznego? W orzecznictwie sądów powszechnych i Sądu Najwyższego znajdziemy odpowiedzi na te pytania, a tytułem przykładu można wskazać na następujące okoliczności:
- małżonek, który odmawia zgody na rozwód chce wykorzystać swoją przewagę i w ten sposób jedynie zablokować drogę do szczęścia współmałżonkowi np. zalegalizowania nowego związku,
- utrzymanie małżeństwa byłoby jedynie fikcją, gdyż małżonkowie od wielu lat nie mieszkają razem i nie ma pomiędzy nimi żadnych więzi, a nie ma również widoków na to, że małżonkowie wrócą do siebie,
- brak rozwodu podsycałby jedynie konflikt pomiędzy małżonkami i naganne ich zachowania wobec siebie,
Zgodnie z dominującym w orzecznictwie kierunkiem wykładni art. 56 § 3 KRO, (wyroki Sądu Najwyższego z dnia 27.10.1999 r., III CKN 412/98 i 4.10.2001 r., I CKN 871/00), „Pominięcie odmowy zgody na rozwód z powodu sprzeczności z zasadami współżycia społecznego może nastąpić wówczas, gdy w danych okolicznościach nie ma podstaw do przyjęcia, że orzeczenie rozwodu może wywołać niepożądane skutki społeczne. U podstaw tego stanowiska leży założenie, że celem rozwodu jest eliminacja szkody, jaką z punktu widzenia społecznego byłoby utrzymywanie formalnych związków małżeńskich, w sytuacji gdy małżeństwo faktycznie nie istnieje i nie ma szans na jego dalsze funkcjonowanie. Szkodliwość utrzymywania się takiego stanu rzeczy wiąże się miedzy innymi z dalszym antagonizowaniem pozostających w konflikcie małżonków i ich bliskich (także ich dorosłych dzieci), będącym źródłem zachowań uznawanych za niepożądane w ujęciu powszechnie akceptowanych regułach postępowania. Z tego punktu widzenia interes społeczny przemawiać może za rozwiązaniem małżeństwa, gdy usuwa to źródło konfliktu i prowadzi do społecznie aprobowanej zmiany postaw małżonków, w następstwie zmiany ich sytuacji życiowej i osobistej.”

Brak zgody małżonka na rozwód może stanowić również nadużycie prawa z jego strony. Jeśli orzeczenie rozwodu nie naruszy zasad słusznego postępowania, które wywodzą się z reguł moralności publicznej, wówczas pozew o rozwód powinien zostać uwzględniony. Jednakże, w każdej sprawie brak zgody ze strony małżonka jest rozpatrywany w świetle danych okoliczności sprawy, argumentów i powodów, którymi kieruje się osoba nie wyrażająca zgody na rozwód. Każdy przypadek rozpatrywany jest indywidualnie w oparciu o pewne normy, które utarły się już w orzecznictwie.

Adwokat Lublin posiada bogate doświadczenie w prowadzeniu spraw rozwodowych. Jeśli chcesz skorzystać z pomocy profesjonalisty, masz dodatkowe pytania dotyczące powyższej tematyki – skontaktuj się z Kancelarią Adwokacka Adwokat Elżbieta Piskorska w Lublinie, ul. Lipowa 18/71.